filmrommet logo
Bokmål Nynorsk Українська Русский
Oversikt → Operasjon Mumie → Tospråkleg fagopplæring

Operasjon Mumie

Undervisningsopplegg
Tospråkleg fagopplæring
5.-7. trinn
Norsk,Samfunnsfag
Opplegget er utarbeidd av Per Olav Heimstad og tilpassa tospråkleg fagopplæring ved Lene Cherize Haugland Sirevåg.
Rettleiing til lærar →

I undervisningsopplegget ligg det konkrete tips til korleis du kan tilpasse arbeidet til elevar i klassen din frå Ukraina. Spør deg sjølv om du kan pedagogisk grunngi oppgåvene dine osv., ut frå eit fleirkulturelt/fleirspråkleg perspektiv. Bruk gjerne denne rettleiinga til lærer/tospråkleg lærer som hjelp.

Tips: Dette undervisningsopplegget inneheld fleirkulturelle perspektiv til nytte for lærar/tospråkleg lærar. Dei fleirkulturelle perspektiva er markerte med raudt og blir opna/blir lukka ved å klikke på teksten fleirkulturelt perspektiv.

Relevante kompetansemål Trekk saman Utvid

Samfunnsfag (SAF01-04) for 5.-7.trinn

  • utforske korleis menneske i fortida livnærte seg, og samtale om korleis sentrale endringar i livsgrunnlag og teknologi har påverka og påverkar demografi, levekår og busetjingsmønster
  • beskrive geografiske hovudtrekk i ulike delar av verda og reflektere over korleis desse hovudtrekka påverkar menneska som bur der
  • reflektere over korleis ein sjølv og andre deltek i digital samhandling, og drøfte kva det vil seie å bruke dømmekraft sett i lys av reglar, normer og grenser
Norsk (NOR01-06) for 5.-7. Trinn

  • orientere seg i faglege kjelder på bibliotek og digitalt, vurdere kor pålitelege kjeldene er, og vise til kjelder i eigne tekstar
  • beskrive, fortelje, argumentere og reflektere i ulike munnlege og skriftlege sjangrar og for ulike formål
  • samanlikne talespråk i nærmiljøet med andre talespråkvariantar i Noreg og med nabospråk

Fleirkulturelt perspektiv
Grunnleggjande norsk (NOR07-02) og morsmål (NOR08-02)
  • Kompetansemål i læreplan for grunnleggjande norsk og morsmål er aldersuavhengig og inndelt i tre nivå som gjer at relevante kompetansemål knytt til dette opplegget må leggjast lokalt. Kva nivå av norsk meistrar eleven din
  • Grunnleggjande norsk: Faget skal bidra til å gi elevane eit solid språkleg, kommunikativt og fagleg grunnlag som gjer dei i stand til å delta i sosiale fellesskap og i ordinære opplæring i alle fag
  • Morsmål: Skal gi elevane gode føresetnader for å meistre det norske språket gjennom å styrkje kunnskapane deira og ferdigheiter i eige morsmål
  • Vektlegg fleirspråklegheit som ressurs: Faga skal saman fremje tilpassa opplæring for minoritetsspråklege elevar.


Introduksjon Trekk saman Utvid

Når det kjem ei mumieutstilling til Elvestad, skjer ei rekkje uforklarlege ulykker blant dei tilsette ved museet. Det ryktast at museet er ramma av farao Tutankhamons forbanning. Er verkeleg den gamle myten årsaka til dei mystiske ulykkene, eller finst det ei anna forklaring? Barnedetektivene Tiril og Oliver, og sporhunden Åtto, er på saka.

Fleirkulturelt perspektiv
Det er viktig å hugse på at nokre barn kan ha lese bøkene som filmen byggjer på, og vil då kjenne betre til innhaldet i forteljinga samanlikna med barn som aldri har høyrt om denne forteljinga før. Dette kan føre til at nokre barn vil finne det lettare å svare på og jobbe med nokre oppgåver samanlikna med andre barn. Eit råd vil vere å få ei oversikt over dette på førehand, og til dømes fordele desse barna på fleire grupper. Her må det gjerast lokale tilpassingar. Ei gruppe barn som heilt sikkert ikkje har lese bøkene på førehand vil vere barn som har flykta frå krigen i Ukraina. Det vil då vere viktig at du ser til at barna frå Ukraina kan få like mykje utbytte av dette som barn som allereie kjenner historia. Kanskje kan eit barn frå Ukraina komme saman med eit barn som kjenner historia godt, eller du som lærer kan leggje til rette for at tospråkleg lærer lesar og omset noko for barnet frå Ukraina på førehand før de skal sjå filmen. Foreldre kan også tilbydast å sjå filmen for få i innsikt i kva de jobbar med på skulen.

 Filmen handlar om to barn som er sjølvstendige detektivar (dei inntar på mange måtar det som kan forståast å vere ei vaksenrolle). Forteljingar om sterke og sjølvstendige barn er ikkje ukjent i Noreg, og sjølvstendige barn er i dag i norsk kontekst ofte sett på som noko positivt. Det er viktig å understreke at dette vil vere kulturelt fundert, og forståinga av barn som sjølvstendige kan forståast ulikt med ei anna kulturell referanseramme. Til dømes kan nokon setje verdiar knytt til omsorg og avhengnaden til barnet til den vaksne, høgare enn sjølvstendet til barnet. Dette betyr at nokre barn, og foreldra deira kan vere mindre vant til ei slik aktiv barnerolle. Dette er viktig å vere obs på i arbeidet med denne filmen. 

Forståinga av barn som sjølvstendige kan blant anna knytast til rammeverket for barns rettar der barn blir framheva som aktive og sjølvstendige borgarar som skal høyrast og blir tatte på alvor. Barns rettar og FNs barnekonvensjon er ratifisert av både Noreg og Ukraina, men det kan likevel vere ulike kulturelle oppfatningar knytt til ideen om at barn skal vere sjølvstendig og kva som blir rekna for å vere barns beste. Alle oppfatningar vi har er påverka av sosiale og kulturelle forhold, og dette er særskilt viktig å vere medvite i ein klasse med stort språkleg og kulturelt mangfald. 

Filmen involverer forteljinga omkring ein gammal myte og forbanning. Ulike kulturar har ulike forhold til mytar, forbanningar og gamle historier. Kanskje vil barn i klassen din frå Ukraina kjenne til nokon mytar/gamle historier frå Ukraina dei kan få dele med klassen? Her kan det til dømes jobbast med eventuelle forskjellar og likskapar mellom historier frå Noreg versus Ukraina, eller andre land. Eit land inkluderer sjølvsagt mange kulturar så du må unngå å essensialisere kultur, som til dømes behandlar barn frå Ukraina som ein representant for sitt lands kultur. Kultur er kontekstuelt og relasjonelt og aldri statisk eller ein gitt storleik. Kultur påverkar likevel i stor grad forståingshorisonten vår.

Operasjon Mumie byggjer på dei populære barnebøkene til forfattar Jørn Lier Horst om Detektivbyrå nr. 2. Desse er illustrerte av Hans Jørgen Sandnes.

Oppgåvesamling Trekk saman Utvid

Oppgåvene under kjem ikkje i ei bestemd rekkjefølgje. Desse kan ulike faglærarar og elevar sjølv velje blant for å rette fagutbyttet dit ein ønskjer. Merk: Det er ikkje tenkt at det skal jobbast med alle oppgåver. 

Kvar enkelt lærar må gjerne, med utgangspunkt i eiga elevgruppe, vurdere (og eventuelt korrigere) dei ulike oppgåvenes vanskenivå og formuleringar. Vel også sjølv om svara skal skje skriftleg eller munnleg, og om elevane skal jobbe individuelt eller i grupper. Mange av oppgåvene passar også godt til klasse-/gruppediskusjon.

Fleire av spørsmåla/oppgåvene kan nødvendigvis ikkje svarast på ut frå informasjon frå filmen åleine. Å i tillegg gi elevane tilgang til internett og ulike oppslagsverk vil vere avgjerande. Langt frå alle spørsmål vil ha klare fasitsvar.

Nokre av spørsmåla/oppgåvene henspiller på mindre framståande – men viktige – element i handlinga. Det bør derfor ikkje vere for stor avstand i tid mellom forarbeid, visning og etterarbeid.

Fleirkulturelt perspektiv
Det er viktig å tenkje gjennom korleis du legg opp til dialog. Hugs at plenumssamtale/diskusjon kan vere vanskeleg for barn som endå ikkje har lært seg godt norsk.

Tips: reduser tempo i samtalen (tenkjetid), vurder om det er formålstenleg å heller bruke grupper, bruk tospråkleg faglærar eller tolk og la gjerne barnet bruke morsmålet sitt direkte i arbeidet. 

Gå til den generelle rettleiinga for utdjupande tips og rå. ,

Karakterane i filmen Trekk saman Utvid

  1. Beskriv Tiril. Kva eigenskapar har ho som gjer henne til ein god detektiv? Snakk saman i klassen.
  2. Beskriv Oliver. Kva eigenskapar har han som gjer han til ein god detektiv? Snakk saman i klassen.
  3. På kva for nokre ulike måtar er Tiril og Oliver like og ulike?
  4. Tiril og Oliver byrjar å krangle fordi Oliver ikkje går med på at dekoratør Harald Bakke kan mistenkjast for å stå bak ulykkene på museet. Kvifor synest Oliver så godt om Harald Bakke?
  5. I filmen mistenkjer Tiril og Oliver fleire av dei tilsette ved museet, til dømes museumsdirektør Siri Meyer, vakta, elektrikaren eller dekoratøren. Kven trudde DU det var som stod bak ”forbanningane”? Snakk saman i grupper, og grunngi svaret ditt.

Fleirkulturelt perspektiv
Ver obs på korleis du legg opp til å ‘snakke saman'. Som nemnt, tenk gjerne alternativt for å sikre inkludering av elevar i klassen din som endå ikkje meistrar godt norsk. Bruk morsmål, andre uttrykksformer som teikning eller bruk andre aktivitetar. Små grupper er som nemnt fint, reduser tempo i plenumssamtalar osv.

Det å grunngi eit svar er kanskje eit kjent omgrep for barn som har gått lenge i norsk skule. Det er viktig å ikkje ta for gitt at dette er like kjent for andre barn. Det er viktig at du sikrar deg at alle barna i klassen forstår kva det inneber å grunngi noko.

Detektivoppgåver Trekk saman Utvid

  • Tiril og Oliver har eit veldig godt utstyrt detektivkontor. Kva er dei viktigaste tinga ein detektiv kan få bruk for? Snakk saman i grupper.
  • Del klassen inn i grupper. Kvar gruppe lagar ei oversikt over tommelfingeravtrykket til medlemmene (ved hjelp av blekk eller liknande). Kvar gruppe skal så velje éin person som etterlèt seg eit fingeravtrykk på eit eige ark. Så utfordrar dei ulike gruppene kvarandre til å finne ut kven fingeravtrykket tilhøyrer, ved å studere avtrykket alles og sjå kva som matchar perfekt. 

Fleirkulturelt perspektiv
Dette er ei fin oppgåve som aktiviserer utover verbalt språk som dominerer samtalar og diskusjon. Her må barna vere aktive utover morsmålet sitt. Dette er også ein fin måte for barn som nettopp har byrja i klassen til å bli kjend med andre barn. Det er viktig at du sikrar deg at barnet som ikkje kan så mykje norsk forstår oppgåva ved hjelp av tospråkleg lærar, ved at du til dømes bruker delar av denne teksten.
 

  • Tiril bereknar lengda på fiskesnøret og avstandar i museumsrommet ut frå Olivers høgde. Snakk saman om korleis ein kan måle lengde/avstand sjølv om ein ikkje har ein linjal, måleband eller liknande tilgjengeleg.
  • Klarer de å lage usynleg skrift ved hjelp av sitronsaft? (Ver forsiktig så de ikkje brenn de om de til dømes bruker eit strykejern for å gjere skrifta synleg!)
  • Korleis verkar eit forstørringsglas? Når kan ein detektiv få bruk for eit forstørringsglas?
Kva hugsar de frå filmen?

Korleis avslørte Tiril og Oliver at følgjande ”forbanningar” ikkje var ekte? 

  1. At han som skulle hengje opp plakat på museet fall ned frå stigen.
  2. At museumsdirektøren fekk målingsspannet i hovudet,
  3. At vepsebolet kom seg inn i museet.
  4. At søppelkontaineren tok fyr.

Etter at rulleteksten har starta dokker Tiril og Oliver på nytt opp på skjermen og stiller publikum nokre spørsmål. Kven i klassen klarer å svare? Her er spørsmåla deira:

  1. Kva bruker politiet for å stoppe tjuven?
  2. Kva er dødsmaska laga av?
  3. Kva slags slange kom seg inn på museet?
  4. Kva var fargen på fluktbilen?,Kor høg er Oliver?
  5. Kva heiter billeamuletten som skal verne mumien mot vonde og mørkje krefter?
  6. Kva var koden på lappen?

Fleirkulturelt perspektiv
Ver obs som allereie nemnt, på korleis du legg opp samtalen og refleksjonen omkring desse oppgåvene. Tenk gjerne alternativt for å sikre inkludering av elevar i klassen din som endå ikkje meistrar så godt norsk. Bruk morsmål, andre uttrykksformer som teikning eller bruk andre aktivitetar. Små grupper er formålstenleg for å stimulere språkbruk, reduser tempo i plenumssamtalar osv. Det er også viktig å gjere lokale tilpassingar. Eit godt kontrollspørsmål kan vere om du gjennom undervisninga sikrar at alle barna i klassen din kan delta, forstå og få eit utbytte av det de jobbar med.

Gå til den generelle rettleiinga for utdjupande tips og rå.

Egyptologi Trekk saman Utvid

Det gamle Egypt (tida av faraoane) har lenge fascinert menneske over heile verda. Det er mykje spennande vi kan lære om dei menneska som budde langs Nilen i Egypt i riktig gamle dagar.

  • Kva kan de i klassen om Egypt? Snakk saman, lag ei stikkordliste.

Fleirkulturelt perspektiv
Her er det mogleg å lage ei dobbel stikkordliste der til dømes lista består av nøkkelomgrep på norsk og Ukrainsk.

  • Finn Egypt på eit verdskart. Tutankhamons grav blei funne i ”Kongenes dal”. Kvar er dette? Kvar er Tutankhamons dødsmaske seg i røyndommen i dag?

Fleirkulturelt perspektiv
Bruk gjerne denne øvinga for å sjå kvar dette er i forhold til Noreg og Ukraina – då er det også mogleg å snakke om kor langt det er mellom Noreg og Ukraina. Denne oppgåva kan utvidast ved å snakke om transportmiddel og korleis vi som menneske reiser rundt i verda.

  • Bruk internett og finn stoff om Tutankhamon. Kva slags liv trur de han levde? Kvifor har han blitt ein av dei mest kjende faraoane?
  • De gamle egyptarane trudde på mange ulike gudar. Du kan sjå statuar av fleire av desse gudane i Operasjon Mumie, til dømes Horus, Anubis og Osiris. Bruk internett og sjå på teikningar/bilete av desse gudane; finn stoff om kva desse gudane representerte.

Fleirkulturelt perspektiv
Dette er ei øving som kan inspirere til å snakke om trua på ein gud og religion. Då vil det til dømes vere mogleg å saman oppdage om det er slik at det blir trudd på ulike gudar i Noreg og Ukraina, og dette kan bidra til å utvide barnas og lærarens perspektiv på både tru, religion og livssyn.

  • Historia om at ei forbanning ramma Howard Carter og Lord Carnarvon si utgraving av Tutankhamons gravkammer, stammar frå røyndommen. Finn meir stoff om dette på internett. Trur du at det var snakk om ei verkeleg forbanning? Snakk saman i klassen/grupper.

Fleirkulturelt perspektiv
Ver obs på korleis du legg opp til å ‘snakke saman'. Tenk gjerne alternativt for å sikre inkludering av elevar i klassen din som endå ikkje meistrar så godt norsk. Bruk morsmål, andre uttrykksformer som teikning og eller bruk andre aktivitetar. Små grupper er som nemnt formålstenleg for å stimulere språkbruk, redusere tempo i plenumssamtalar osv.

Gå til den generelle rettleiinga for utdjupande tips og rå.

  • Kva er hieroglyfar?

Fleirkulturelt perspektiv
Her er det til dømes mogleg å finne ut av kva hieroglyfar er på andre morsmål enn norsk som du har i klassen din.

  • I filmen høyrer vi dekoratør Harald Bakke fortelje detaljert om korleis og kvifor egyptarane mumifiserte sine døde. Kor mykje av dette hugsar de i klassen? Snakk saman om kva de hugsar om mumifisering.

Fleirkulturelt perspektiv
Her er det mogleg å finne ut av kva mumifisering er på andre morsmål enn norsk. Igjen, hugs dette med korleis de vel å leggje opp til samtale/dialog for å sikre inkludering av språklege minoritetar i klassen.


Ord/uttrykk/språk Trekk saman Utvid

(I eit eventuelt førebuingsarbeid i forkant av visninga kan læraren vurdere å gå gjennom nokre av orda i denne oppgåveseksjonen.)

  • Kva betyr desse orda? Arkeologi, forbanning, farao, gravkammer, mumifisering.

Fleirkulturelt perspektiv
Finn ut kva orda er på morsmålet til elevar i klassen som ikkje er norsk. Lag gjerne ei ordliste som inkluderer både norsk og eksempelvis morsmålet til ukrainske elevar. Denne lista kan til dømes takast med heim så foreldre frå Ukraina som ikkje kan norsk kan ta del i arbeidet de har gjort. Ordlista kan utvidast med fleire ord frå andre oppgåver.

  • Karakterane i denne filmen snakkar fleire ulike dialektar. Kjende du igjen nokon av desse? Snakk saman om kva delar av Noreg de trur desse karakterane kjem frå.

Fleirkulturelt perspektiv
Dette er ei god øving for å snakke om dialektar i andre land/på andre språk, som til dømes i Ukraina. Kjenne elevane frå Ukraina nokon i heimlandet sitt, eller i eigen familie, som har andre typar dialekt enn dei sjølv? Her er det rom for å snakke om kva dialektar eigentleg er, kva morsmål er og kva eit andrespråk er. Det er også mogleg å prate om måten vi snakkar på når vi har eit morsmål og skal lære oss eit andrespråk. Mange som har norsk som andrespråk vil til dømes ofte snakke på ein måte som gjer at det er mogleg å høyre at dei har eit anna morsmål. Eller til dømes når ein har norsk som morsmål og skal lære seg å snakke engelsk, då vil det vere vanskeleg å lære seg å snakke engelsk på same måte som ein som har engelsk som morsmål.

  • På museet ser Oliver på ein informasjonsvideo om Tutankhamons liv. Han får blant anna høyre dette: ”Sjølv om faraoen blei sett på som guddommeleg, hadde nok barnekongen neppe noka reell makt. Egypts verkelege herskarar var generalane, og maktmenneska som styrte landet på Tutankhamons vegner.” Denne setninga inneheld fleire vanskelege ord. Snakk saman i klassen om kva denne informasjonen betyr.

Fleirkulturelt perspektiv
Det er rom for å utvide denne oppgåva til å snakke saman og omsetje desse orda til Ukrainsk ved hjelp av til dømes tospråkleg lærar eller tolk. Du skal ikkje ta for gitt at eit barn med ukrainsk som morsmål kan desse orda. Har du ikkje tilgang på verken tolk eller tospråkleg faglærar bruk andre språkressursar slik som ordbøker osv. Her er det også mogleg med ein kombinasjon ved å også å ta kontakt med føresette som ‘språkhjelparar'.

  • Harald Bakke blir irritert over at dei to andre skurkane ringjer han på mobiltelefonen. Han seier at dei ikkje skal etterlate seg ”digitale spor”. Kva betyr ”digitale spor”?

Fleirkulturelt perspektiv
Erfaring med digitale verktøy kan vere ulike for barn i norsk skule, og spesielt for barn som er nye i norsk skule. Ver nysgjerrig og prøv å bli kjent med erfaringa til eleven med digitale verktøy frå før. Jobb med sikre at barn som ikkje har norsk som morsmål kan forstå dette uttrykket. Bruk tospråkleg lærer, tolk osv.

  • Når Tiril og Oliver etterforskar snakkar dei om ”logiske samanhengar”. Kva betyr dette?

Fleirkulturelt perspektiv
Både ordet, meiningsinnhald og konteksten til ordet bør jobbast med for at barn som ikkje kan så godt norsk forstår dette uttrykket. Det kan vere lurt i oppgåvene knytt til vanskelege ord og uttrykk, om mogleg, å nytte seg av omsetjing til ukrainsk frå norsk ved hjelp tospråkleg lærer (eller tolk), og samtidig gi eleven moglegheit til å snakke om, og jobbe med, dette på morsmålet sitt.

  • Kva vil det seie når Åtto ”får teften av” noko?

Fleirkulturelt perspektiv
Dei fleste ord og uttrykk har ei form for kulturell, sosial og symbolsk tilhøyrsel. Dette gjer at kunnskap og innsikt om kontekst/samanhengar ordet inngår i kan vere viktig for å forstå betydninga og bruken av ordet/uttrykket i kvardagstale. Dette betyr at ein del ord og uttrykk som mange reknar som sjølvsagde, for andre som ikkje kjenner norsk språk, kultur og kontekst er vanskeleg og langt frå sjølvsagt. Eit slikt uttrykk kan vere; ‘får teften av' noko. Det vil vere andre uttrykk som kanskje har endå sterkare referanse til ein del av norsk kontekst og kultur, som ‘ut på tur aldri sur' som baserer seg ein norsk ‘turtradisjon'. Det er likevel slik at uttrykket ‘teften av noko' også vil ha slike referansar som det er viktig å vere medvite som lærer fordi referansane kan vere kulturelle referansar som er ukjent for barn frå Ukraina som nettopp har komme til Noreg.

Dersom dette ikkje blir tatt på alvor kan det føre til at barn med norsk som andrespråk ikkje oppnår djupnelæring av slike ord og uttrykk, og dette kan føre til både misforståingar og i verste fall praksisar som verkar ekskluderande der ord og uttrykk blir brukte som enkelte barn ikkje forstår.


Generelle filmstudiespørsmål Trekk saman Utvid

Fleirkulturelt perspektiv
Hugs på korleis du legg opp til å ‘snakke saman', og dessutan korleis du forklarer kva det inneber å beskrive noko. Som nemnt tenk gjerne alternativt for å sikre inkludering av elevar i klassen din som endå ikkje meistrar godt norsk. Bruk morsmål, andre uttrykksformer som teikning og/eller bruk andre aktivitetar. Små grupper er som nemnt fint, reduser tempo i plenumssamtalar osv.

  • Kva handla denne filmen om? Beskriv med berre nokre få ord.
  • Kor bra synest du filmen var? Kva likte du godt og kva likte du dårleg? Grunngi synspunkta dine.
  • Kva for nokre ulike kjensler gav filmopplevinga deg? Gjorde nokon av scenene i filmen deg glad? Blei du nokon gong trist i løpet av handlinga? Flau? Sint? Kva fekk deg til å le? Gjorde noko deg redd? Kjende du på noko tidspunkt ubehag? Reagerte andre i klassen på same måte som deg? Snakk saman om dette. 

Fleirkulturelt perspektiv
Elevar har ulike erfaringar med å snakke om kjensler. Nokre elevar vil ha mykje erfaring med dette, og vil finne det lett å setje ord på dei ulike kjenslene filmen har opna opp for å snakke om, mens andre har mindre erfaring med dette. Viss eleven som eit utgangspunkt har lite erfaring med å snakke om kjensler og i tillegg har eit anna morsmål enn norsk, og det er forventa at eleven skal snakke om dette på andrespråka deira, kan dette bli ei svært krevjande oppgåve. Det vil her vere viktig å tenkje gjennom korleis samtalen/arbeidet blir lagt opp. Ei moglegheit er å la eleven snakke om dette på morsmålet sitt med tospråkleg lærar før fellessamtale, eller leggje opp til mindre grupper, skrive i staden for munnleg samtale, teikne kjensler filmen gav dei i staden for å snakke om det osv. Dersom eleven kan lite eller ikkje noko norsk, er det ei moglegheit å først teikne opp dei ulike kjenslene for deretter å setje ord på dei både på norsk og morsmålet til eleven.

  • Kvifor trur du dei som har laga denne filmen hadde lyst til å fortelje akkurat denne historia?
  • Kva verkemiddel har filmskaparane brukt for å få fram ulike stemningar? (Stikkord: klipp, musikk, tempo, fargar, lys/mørke m.m.)
  • Skriv ei melding av filmen. Fortel om kva du likte og kva du ikkje likte. Kva synest du om skodespelarane? Grunngi synspunkta dine. 

Fleirkulturelt perspektiv
Her kan du gjerne la elevar som ikkje kan så godt norsk få skrive på morsmålet sitt, og du kan ved hjelp av tolk eller tospråkleg faglærar omarbeide teksten til norsk. Dersom du er i ein situasjon der det ikkje er tilsett tospråkleg lærer, eller du ikkje har tilgang på tolk for ei slik omsetjing, så ta i bruk andre som kan språket i lokalmiljøet ditt. Det er viktig at barnet er trygg på den som skal lese teksten dykkar, så snakk derfor med barnet om kven som eventuelt kan lese og omsetje teksten dykkar før du gjennomfører dette.